21. yüzyılda baş döndürücü bir hızla esen değişim rüzgarlarından etkilenen iş dünyası; giderek daha karmaşık, daha stresli, daha zorlayıcı ve daha rekabetçi hale gelmektedir. Bu değişimler karşısında varlığını sürdürmek isteyen organizasyonlar, yeni arayışlara yönelmişlerdir.
Rekabetçi baskılar, kendi kendini motive eden, inisiyatif alan, kendini aşma dürtüsüne ve zorlukların üstesinden gelebilecek güce sahip yöneticilerin katkısını gerekli kılmaktadır. Doğal olarak karşılaşılan her türlü sorunda, üstesinden gelinmesi gereken kriz dönemlerinde çözümleri üretmesi gerekenler yöneticilerdir. Yöneticilerin hissettikleri baskı, karşılaştıkları güçlükler, içsel çatışmaları, şüpheleri, karmaşaları ve korkuları hakkında konuşabilecekleri, içlerindeki liderlik potansiyelini açığa çıkarmalarında kendilerine koçluk yapacak olanlarsa yönetici koçlarıdır.
Yöneticinin işlevsiz davranışlarını değiştirmek de yönetici koçluğunu gerekli kılan etmenlerden biridir. Gerçekçi olmak gerekirse, bazı yöneticilerin hem kendi etkinliklerini zayıflatan hem de çevrelerindeki insanların performansını düşüren olumsuz davranışları olabiliyor.
Bu davranışların bir kısmı şöyle sıralanabilir:
• Etkin ve uygun olmayan liderlik tarzı,
• Astlarına sorumluluk ve karar yetkisi vermekten kaçınmak,
• Eşit konumdaki yöneticilerle ve astlarıyla verimli bir ilişki kuramamak,
• Kendi biriminin çıkarlarını, şirketin diğer tüm birimlerinin üstünde tutmak,
• Bir üst pozisyon için rakibi olan kişilerle birlikte çalışmaya yanaşmamak,
• Diğer yöneticilere ve üstlerine karşı prosedüre uygun davranamamak gibi işlevsiz davranışlar.
Üst düzey yönetici konumuna gelen insanların çok azı pozisyonun gerektirdiği bilgi ve beceriye sahiptir. Yöneticinin ihtiyaç duyduğu bilgi ve becerinin belirlenmesi ve öğrenilmesinin planlanması, yönetici koçluğunun anlam kazandığı bir diğer durumdur.
Yönetici koçluğu, yöneticinin güçlü ve zayıf yönlerini keşfetmesini, beceri ve yetkinliklerini geliştirmesini, kendisine engel oluşturan sorunları fark edip çözümler üretmesini, kısa ve uzun vadeli kurumsal hedefleri gerçekleştirmesini, performansını arttırmasını sağlamaya yönelik, kişiselleştirilmiş bir gelişim sürecidir.
KURUMSAL KAZANIMLAR
1. İç ve dış müşteri memnuniyeti artar.
2. İnsan gücüne yatırım yapılmış olur.
3. Kendini geliştirme imkanı ile sürdürülebilir çalışan bağlılığı sağlanır.
4. Kurum içi iletişim güçlenir ve ilişkiler gelişir.
5. Ekip uyumu ve dayanışma artar.
6. Kurumun performansı artar.
7. Verimlilik yükselir.
8. Kurum kültürü güçlenir.
9. Kurumun itibarı artar, geleceğine yatırım yapılmış olur.
BİREYSEL KAZANIMLAR
1. Kendisini tanır, güçlü ve zayıf yönlerini bilir; zayıf yönlerini nasıl geliştireceğini öğrenir.
2. Farkında olmadığı olası problemlerini görür ve nasıl çözeceğini anlar.
3. Potansiyelinin farkına varır ve kendine güveni artar.
4. Mevcut becerilerini geliştirir ve ihtiyaç duyduğu yeni beceriler edinir.
5. Öğrenmeyi öğrenir ve gelişimini sürdürür.
6. Performansı artar.
7. Motivasyonu yükselir.
Baltaş, Z. (2011). Kurum İçi Koçluk. İstanbul: Remzi.
Cautu, D. & Kaufman, C. What Can Coaches Do for You. https://hbr.org/2009/01/what-can-coaches-do-for-you
Langley, A. (2000). “Emotional Intelligence – A New Evaluation for Management Development?”, Career Development International, 5 (3): 177-183. http://www.emeraldinsight.com/doi/abs/10.1108/13620430010371937
Luecke, R. (2007). İş Dünyasında Koçlar ve Mentorlar. Ümit Şensoy (Çev.). İstanbul: Türkiye İş Bankası Kültür.
Okat, F. (2012). Yönetim ve Liderlik Çerçevesinde Duygusal Zeka Üzerine Bir Araştırma. İzmir: Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Ana Bilim Dalı, İnsan Kaynakları Yönetimi ve Yönetim Geliştirme Yüksek Lisans Bitirme Projesi.